Çiftçi açısından Hasatı bitirmek her zaman güzeldir ama gel gör ki
Üretim işi henüz bitmemiştir.
Oysaki yaygın olan görüşün aksine Tarımsal Üretim şimdi başlamaktadır.
Hasat sonu ve yaprak dökümü arasında geçen sezon Tarımsal üretimin en önemli aşamalarından birini oluşturur.
Gelecek sezonun başarısı bu arada belirlenmektedir.
Tüm meyve ve ürün veren ağaçlar; Besinler açısından, hasattan sonra tükenmiş haldedirler.
Hasat sona erdiğinde, tüm besin kaynaklarını iyi bir verim için harcayan ağaçlar “bitkin” düşerler.
İşte bu sebepten dolayı İlkbaharın başlarında faaliyete başladıklarında bünyelerinde gerekli rezervleri yoksa normal faaliyetlerini aksatarak yürütürler.
İlkbaharda gerçekleşen sürgün faaliyeti, çiçek tutumu ve ilk yaprakların oluşumu gibi faaliyetlerin
%80 – %90’ı meyve ağaçlarının bünyelerinden gelen rezervlerden karşılanmaktadır.
Ağaçların ilkbaharda arzu edilen düzeylerde çiçeklenmeleri ve meyve tutumları yalnızca rezervlerin yedek besin maddelerince tam olarak depolanmaları ile mümkün olmaktadır.
HASAT SONU GÜBRELEMESİ NEDİR?
Meyve ağaçlarında, gerek yıl içerinde oluşturulan meyve gözleri ve sürgünlerin kış dönemine sağlıklı ve güçlü bir şekilde girebilmesi,
Bir sonraki üretim periyodu için ihtiyaç duyulan karbonhidrat ve besin maddelerinin rezerv organlarında depo edilebilmesi için
Hasatın tamamlanmasını takiben yapraktan ve topraktan yapılan gübrelemelere, hasat sonrası gübrelemesi denilmektedir.
Hasat sonu Ağaçlar yapraklarını dökmeden önce, yapraktaki bütün besleyici maddeleri emerler
Amaç Potasyum, fosfat, nitrat gibi maddelerin ve
Sakkoroz ,amino asit ,hormon ,minerallerin düşen yapraklarla birlikte yok olmasını engellemektir.
Bu maddeler, ağaç kabuğunun katmanlarının ve şeker havuzlarında toplanırlar
Floemdeki kalburlu boru sistemleri şekerleri daha sonra kullanılmak üzere şeker havuzlarına taşırlar.
Yapraklarını döken meyve ağaçlarında ilkbahar uyanmasından itibaren mineral ve organik rezervler temel bir role sahiptir. Bu süre zarfında köklerden ağaçlara hiçbir taşıma olmamaktadır
.Bu nedenle bahar büyümeleri çoğunlukla Polisakkaritler tarafından sağlanır.
Tomurcuk oluşumundan itibaren Ağaçlar ; Arginin ve şekerler gibi yüksek miktarda yedek amino asit rezervleri başta olmak üzere majör ve minör elementler ile beslenirler ve fotosentezle birlikte ve yavaş yavaş kendi besin katkılarını üretmeye başlarlar
Gelecek sezonun büyüme potansiyeli, yapraklar döküldüğünde tomurcuklarda oluşturulan besin rezervleri tarafından belirlenir.
Örneğin Tomurcukların oluşumundan itibaren bitkilerin talep edilen Azot ihtiyacının % 60-70 i ise Rezerv Azottan sağlanır ki bu çok önemli orandır.
Daha sonra topraktan uygulanan Azot devreye girer.
Yapılan birçok araştırmada; Meyve, bağ ve zeytin gibi tüm çok yıllık üretimlerde; Vegatatif büyüme, periyodisite ve verimin, hasat sonrası yönetimi ile doğrudan bağlantılı olduğu gözlenmektedir.
Bu nedenle, bir sonraki sezonda yüksek verimli üretkenlik için bu yönetim doğru uygulanması çok önemlidir
Ağaçlardaki
-Tomurcukların uyanması
-Çiçek tutumu,
-Sürgün gelişimi
-Meyve tutumu
-Köklerin iyi çalışması
Hasat sonrası dönemde depolanan besin maddelerine bağlantılıdır
.
Hasat sonu beslemesi Bitkinin Sadece gelecek sezonun verimi etkilenmez
Bir sonraki verime kadar karşılaşacağı Biotik ve Abiyotik stres faktörlerine karşı vereceği reaksiyonları da doğrudan belirler.
Gövdede depo edilen karbonhidratların önemli bir kısmı tomurcukların açılmasında kullanılır
Ağaçlardaki çiçek tomurcuklarının, organ taslaklarındaki gelişme safhalarının başarılı bir şekilde tamamlanabilmesi için hem Karbonhidratlara hem de Azotlu maddelere ve iz elementlere gereksinim vardır.
Bağlar için örnek verecek olursak
Hasat sonrası dönemde asmanın Toplam
Azot ihtiyacının %38’ini,
Fosforun %23’ünü
ve potasyumun %16’sını bu dönemde alması gerektiği gözlenmiştir.
Bu nedenle Hasat sonu gübrelemesi sezonun en önemli gübre uygulamasıdır.
.Yaygın bir hata, gübreyi çok geç uygulamaktır. Alınan besinlerden karbonhidrat rezervleri üretmek için aktif yapraklar gereklidir. Bir asmanın tomurcuk patlamasından çiçeklenmesine kadar, büyük ölçüde asmanın kalıcı yapısında depolanan rezervlere bağlı olduğunu akılda tutmak da önemlidir.
İdeal olarak gübre, hasattan yaklaşık iki ila üç hafta sonra uygulanmalıdır.
Kiraz, erik, şeftali gibi yaprağını döken meyve ağaçlarında hasat sonrası gübrelemelerde , içinde azot düşük oranlarda içeren fosforlu ve potasyumlu gübreler verilebilir.
Bu uygulama ağaçların kış soğuklarına dayanaklığının ve meyve tutumunun artmasını sağlar.
Yine Bademler için hasat sonrası gübreleme, gelecek yılın çiçeklerinin gelişimini, ilkbahar da yapraklarının büyümesini ve olgunlaşmamış meyvelerin gelişimini destekler. Azot, hasattan birkaç hafta sonrasına kadar uygulanabilir. İhtiyaç duyulan miktarlar, Analiz için alınan yaprak dokusundaki Azot miktarına bağlıdır.
BİTKİLERDE HASAT SONU UYGALANAN BESİN ELEMENTLERİ VE FONKSİYONLARI
BOR
Bor, çiçeklenmeyi ve meyve tutumunu teşvik eder ve polen tüplerinin gelişimine etki eder Ayrıca hücre duvarı sentezi, hücre büyümesine, bitki hormonlarının düzenlenmesine ve Kalsiyumun translokasyonuna yardımcı olur.
.ÇİNKO
Çinko Çiçeklenme ve meyve tutumu için çinko gereklidir. Tek tip tomurcuk patlaması, meyve tutumu, boyut ve hücre bölünmesi için oksin sentezleme yeteneğine yardımcı olur.
KALSİYUM
Kalsiyum meyve sıkılığına ve hücre duvarı yapısına katkıda bulunur.
Pektinin önemli bir bileşenidir.
Meyve çiçeği dokularında güçlü hücreler oluşturarak doku gücünü arttırır. Daha güçlü bir çiçek yapısı, çiçeklenme döneminde yaygın olan don koşullarına daha iyi dayanabilme yeteneği anlamı taşır.
Kalsiyum ayrıca kök sağlığı ve optimal toprak yapısı için kritik öneme sahiptir.
Sonbaharda kök büyümesi ilkbaharda olduğundan daha yavaş olsa da, toprakta bulunan kalsiyum genellikle bir yıllık sulama uygulamalarından sonra tükenir.
Hasat sonrası dönemde güçlü kök büyümesi, dinlenme sonrası bahar kökünün yeniden aktivasyonu için önemlidir.
Ayrıca, kalsiyum, bitkilerin su stresine tepki vermesine yardımcı olmak için potasyum ile birlikte çalışır.
MAGNEZYUM
Magnezyum, klorofilin önemli bir bileşeni olduğu için fotosentez için gereklidir.
MAJÖR ELEMENTLER
AZOT
Azot veriminin temel belirleyici elementlerinden biridir. Tomurcuk patlamasından sonra vejetatif büyüme, amino asitler formunda depolanmış nitrojen tarafından yönlendirilir.
FOSFOR
Fosfor Güçlü kök bir gelişimi ve büyümesi için gereklidir ve ilkbaharda uykudan çıktığı için ağaçlar için önemli bir enerji kaynağıdır.
Fosfor, diğer tüm besinlerin etkili bir şekilde alınabilmesi için de gerekli bir besin elementidir.
Fosfor ayrıca kuraklık direncini ve soğuğa karşı bitki toleransını iyileştirmeye
yardımcı olur ve hastalık direncine katkıda bulunur.
Fosforun bu kadar önemli bir rol oynadığı göz önüne alındığında, hasattan hemen sonra Fosforun ağaçlar tarafından alınması önemlidir.
POTASYUM
Potasyum, su alımı, besin alımı ve asimilasyonu ve hücre çoğalması için büyüme düzenleyici etkilere sahiptir
Potasyum, bitkilerin enerji taşımasına ve depolamasına, , büyümesine, çiçek açmasına ve meyve vermesine yardımcı olmak için önemlidir
Hasat sonrası Potasyum nitrat uygulaması yetiştiriciler tarafından yaygın bir uygulamadır. Yüksek verimde üretim sonrası ağacın beslenme ihtiyacını tamamlar.
.MEYVE AĞAÇLARINDA SEZONLARA GÖRE GÜBRELEME ÖNERİLERİ
Tarımsal üretimin başarısını belirleyen formüllerden biriside Doğru zamanlarda doğru gübrelerin verilmesidir.
Aşağıdaki tablo Genel olarak bir fikir verse de her ürün çeşidine göre bu miktarlar değişebilir